پرسش :

از بزرگان و سرشناسان اهل سنت چه کسانى قائل به صحت و تواتر حدیث غدیر می باشند؟


پاسخ :
پاسخ اجمالی:
43 نفر از محدثان اهل سنت قائل به تواتر و صحت حدیث غدیر هستند مانند حافظ ابوسعید ترمذی، حافظ بن عبدالبر قرطبی، فقیه ابوالحسن بن مغازلی، ابوحامد غزالی، ابن ابی الحدید، ابن حجر عسقلانی، جلال الدین سیوطی و... .

پاسخ تفصیلی:
مرحوم علاّمه امینى(رحمه الله) در کتاب الغدیر(1)، 43 نفر از کسانى که قائل به صحّت و تواتر این حدیث اند را برشمرده است؛ برخى از آنها از این قرارند:
1 ـ حافظ ابو عیسى ترمذى، متوفّاى (279).
وى در کتاب روایى خود پس از ذکر حدیث غدیر گفته است: «هذا حدیث حسن صحیح»(2)؛ (این روایت، حدیثى حَسَن و صحیح است).
2 ـ حافظ ابن عبد البَرّ قرطبی، متوفّاى (463).
وى در کتاب «استیعاب»(3) پس از ذکر حدیث مؤاخاة (برادرى على(علیه السلام) با پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله)) و دو حدیث ولایت و غدیر، گفته است: «هذه کلّها آثارٌ ثابتةٌ»؛ (تمام این روایات، آثارى ثابت هستند).
3 ـ فقیه ابو الحسن بن مغازلى، شافعى، متوفّاى (483).
وى در کتاب «مناقب»(4) ـ پس از نقل حدیث از استاد خود ابوالقاسم فضل بن محمّد اصفهانى ـ گفته است:
ابو القاسم بر این باور است که این روایت، حدیثى صحیح از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) است، و حدود صد نفر از جمله عشره مبشَّرة آن را روایت کرده اند. و آن، حدیثى ثابت است و هیچ اشکالى ندارد. این فضیلت ویژه على(علیه السلام) است و هیچ کس با وى در آن شریک نیست.
4 ـ حجّة الاسلام أبو حامد غزالى، متوفّاى (505).
وى در کتاب «سرّالعالمین»(5) مى نویسد: حجّت (برهان و دلیل) پرده از رخ خود برداشته است، و همگان بر متن حدیث از خطبه رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در روز غدیر خم، اتّفاق نظر دارند. ایشان در بخشى از این خطبه فرموده اند: «من کنتُ مولاه فعلیّ مولاه»؛ و عُمَر(در مقام تبریک به حضرت على(علیه السلام)) گفته است: «بخّ بخّ»؛ (به به، خوشا، آفرین).
5 ـ ابن ابى الحدید معتزلى، متوفّاى (655).
وى در شرح «نهج البلاغه»(6) این حدیث را از روایات همگانى و معروف در فضایل امیر مؤمنان(علیه السلام) برشمرده است.
6 ـ حافظ ابن حجر عسقلانى، متوفّاى (852).
وى در کتاب «فتح الباری»(7) مى گوید: و امّا حدیث «من کنتُ مولاه فعلیّ مولاه»، را ترمذى و نسائى روایت کرده اند، و این حدیث جدّاً داراى طُرُق فراوانى است که ابن عقده در کتابى مستقلّ همه آنها را گرد آورده است، و بسیارى از سندهاى آن صحیح و حسن هستند. از امام احمد براى ما نقل شده که گفته است: براى هیچ یک از صحابه به تعداد فضایل على ابن أبى طالب، فضیلت نقل نشده است.
7 ـ حافظ جلال الدین سیوطى، شافعى، متوفّاى (911).
وى گفته است: «این حدیث متواتر است». و بسیارى از علماى بعدى، آن را از وى روایت کرده اند.
8 ـ حافظ شهاب الدین بن حجر هیتمى مکّى، متوفّاى (974).(8)
9 ـ سیّد محمود آلوسى بغدادى، متوفّاى (1270).(9)

پی نوشت:
(1). مراجعه شود: الغدیر، ج 1، ص 543 ـ 572.
(2). سنن ترمذى، ج 2، ص 298؛ (ج 5، ص 519، ح 3713).
(3). الاستیعاب، ج 2، ص 373؛ (قسم سوم/1098 ـ 1100، شماره 1855).
(4). مناقب علیّ بن أبی طالب(علیه السلام)، ص 27، ح 39.
(5). سرّ العالمین، ص 9؛ (ص 21).
(6). شرح نهج البلاغة، ج 2، ص 449؛ (ج 9، ص 166، خطبه 154).
(7). فتح الباری، ج 7، ص 61؛ (ج 7، ص 74).
(8). الصواعق المحرقة، ص 25 و 73 (ص 42 و 43 و 123)؛ شرح متن الهمزیّة فی مدح خیر البریّة، ص 221 (ص 245).
(9). روح المعانی، ج 2، ص 249؛ (ج 6، ص 61).

منبع: گزیده ای جامع از الغدیر، علامه شیخ عبدالحسین امینی، ترجمه محمد حسین شفیعی شاهرودی، موسسه میراث نبوت، چاپ سوم، ص 84.

پرسش های مرتبط:

ابن تیمیه در تضعیف حدیث غدیر چه شبهه اى را مطرح کرده است؟

ابن ابی الحدید درباره عدم احتجاج علی(علیه السلام) به حدیث غدیر چه گفتاری دارد و آیا گفته او صحیح است؟

آیا قرینه هایى در حدیث غدیر وجود دارد که دلالت بر معناى صحیح واژه مولى کند؟

آیا این ادعا که «حدیث دوات و قلم با حدیث غدیر تناقض دارد» قابل پذیرش است؟